یه جمله‌ی مهم اینجا هست که همیشه تو ذهنم نگه داشتم:
«حتی بهترین استراتژی هم اگه تو ساختار حاکمیتی غلط اجرا بشه، به جای ارزش‌آفرینی، دردسر درست می‌کنه.»
اول از همه: حاکمیت شرکتی یعنی چی؟
📌 Corporate Governance یعنی سیستم تصمیم‌گیری، نظارت و پاسخ‌گویی در سطح بالای سازمان.
یا ساده‌تر:
«چه کسانی تصمیمات کلان رو می‌گیرن؟ چطور کنترل می‌شن؟ و در برابر کی پاسخ‌گو هستن؟»
شامل نهادهایی مثل:
- هیئت‌مدیره
- کمیته‌های تخصصی (مثلاً ریسک، حسابرسی، منابع انسانی)
- سهامداران
- مدیرعامل و تیم اجرایی
رابطه بین حاکمیت شرکتی و استراتژی چیه؟
🎯 خیلی ساده:
- استراتژی می‌گه کجا بریم
- حاکمیت شرکتی مشخص می‌کنه کی تصمیم می‌گیره، چطور نظارت می‌شه، و چه محدودیت‌هایی داریم
📌 اگه این دوتا با هم هماهنگ نباشن:
- استراتژی ممکنه عالی طراحی بشه ولی هیچ‌وقت تصویب نشه
- یا بدتر، اجرا بشه بدون نظارت و بعداً سازمان تاوانش رو بده
نقش‌های کلیدی حاکمیت شرکتی در استراتژی
۱. 🧭 تعیین جهت‌گیری کلان
هیئت‌مدیره باید تأیید کنه که استراتژی سازمان هم‌راستا با:
- ارزش‌های کلان شرکت
- مسئولیت‌های اجتماعی
- ریسک‌پذیری قابل قبول
- منافع ذی‌نفعان اصلی
۲. 📊 نظارت بر اجرای استراتژی
نقش هیئت‌مدیره فقط تصویب نیست…
باید مرتب گزارش بگیره، داده بخواد، و اطمینان حاصل کنه که مسیر درست طی می‌شه.
ابزارهاش:
- KPIهای استراتژیک
- داشبوردهای مدیریتی
- جلسات بازنگری فصلی
۳. 🔐 کنترل و پاسخ‌گویی
استراتژی ممکنه بر اساس منافع خاص یا ریسک‌های پنهان طراحی شده باشه
حاکمیت شرکتی باید از:
- شفافیت تصمیمات
- رعایت قوانین
- جلوگیری از تعارض منافع حمایت کنه.
📌 اینجا همونجاست که حسابرسی استراتژیک و کمیته ریسک وارد بازی می‌شن.
چرا حاکمیت خوب، برای استراتژی ضروریه؟
-
چون بدونش ممکنه استراتژی به نفع گروهی خاص بچینه
-
یا منابع ناعادلانه تخصیص پیدا کنن
-
یا هیچ‌کس مسئولیت شکست‌ها رو نپذیره
-
یا مدیرعامل بدون نظارت، تصمیماتی بگیره که شرکت رو به پرتگاه ببره
تجربه شخصی
تو یکی از پروژه‌ها، استراتژی رشد تهاجمی تعریف شده بود ولی هیچ‌کس تو هیئت‌مدیره از منابع مالی لازم خبر نداشت!
مدیرعامل با امید به جذب سرمایه خارجی جلو رفت، سرمایه‌گذار نیومد، و سازمان دچار کمبود نقدینگی شدید شد.
از اون پروژه یاد گرفتم: 📌 استراتژی بدون Governance شفاف، یعنی حرکت در تاریکی بدون قطب‌نما.
ویژگی‌های یک حاکمیت شرکتی پشتیبان استراتژی
-
استقلال هیئت‌مدیره
-
شفافیت در اطلاعات و گزارش‌گیری
-
تعارض منافع حداقلی
-
تفکیک درست بین اجرا و نظارت
-
تعریف شاخص‌های استراتژیک برای ارزیابی عملکرد مدیریت
جمعبندی مهدی‌طور 😎
-
استراتژی بدون ساختار حاکمیتی درست، مثل طراحی یه برج بی‌فنداس
-
Corporate Governance یعنی ساختار تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری در سطح کلان
-
اگه می‌خوای استراتژی‌ت اجرایی، مؤثر و پایدار باشه، باید این ستون بالاسری درست چیده شده باشه
📌 استراتژی خوب + حاکمیت قوی = سازمانی که هم رشد می‌کنه، هم با مسئولیت رشد می‌کنه.